کارگران آموزش دیده باعث کاهش اتفاققات حین کار می شوند

در هفته‌ای که گذشت، جمعی از کارگران زحمتکش معدن در جریان حادثه‌ای دلخراش از دنیا رفتند. پرکشیدن آنها بهانه‌ای شد برای نام‌بردن از کارگرانی پرتلاش و توانمند که با زور بازوی خود، برکت را میهمان سفره‌هایشان می‌کنند. کارگران زحمتکش کشور با وجود دریافت حداقل دستمزد، پرتوان و خستگی‌ناپذیر در عرصه تولید کشور گام برمی‌دارند و نقش حیاتی در فرآیند توسعه کشور دارند.

حدود ۱۳ میلیون خانوار کارگری در کشور داریم که گروهی از آنها به شکل داوطلبانه با جمعیت هلال‌احمر کار می‌کنند. جمعیت هلال‌احمر به‌عنوان نهادی مردمی، شمار قابل‌توجهی از این قشر زحمتکش را به‌صورت داوطلبانه جذب کرده و با ارائه آموزش‌های امدادی به آنها، در جهت ارتقای ایمنی و سلامت این افراد گام برداشته است. از سوی دیگر، کارگران نیز با حضور پررنگشان در هلال‌احمر، وزنه‌ای مهم در تحقق اهداف جمعیت هلال‌احمر هستند و این جمعیت مردمی را برای یاری‌رساندن به نیازمندان، کمک می‌کنند.

این رابطه دوسویه موجب شده که بین هلال‌احمر و کارگران، پیوندی ناگسستنی شکل بگیرد که البته با اطلاع‌رسانی و فرهنگ‌سازی بیشتر، می‌توان کارگران بیشتری را به جمعیت هلال‌احمر جذب کرد. همچنین شکی نیست که در صورت نهادینه‌شدن آموزه‌های هلال‌احمر در فضای صنعت و کسب و کار، اتفافاتی همچون حادثه انفجار معدن، کمتر رخ خواهد داد و ایمنی در فضای کار، ارتقا خواهد یافت.

در این گزارش ضمن گفت‌وگو با کارشناسان، به بررسی اثرات دوسویه حضور کارگران در جمعیت و نیز تاثیر آموخته‌های امدادی این نیروهای پرتلاش بر زندگی‌شان پرداخته‌ایم. همچنین در گفت‌وگو با کارشناسان، این پرسش مهم را مطرح کرده‌ایم که چگونه و از چه مسیری می‌توان کارگران داوطلب بیشتری را به هلال‌احمر جذب کرد؟

یک چشمه از مزایای تعامل کارگران و جمعیت

کارگران به دلیل فعالیت‌های فیزیکی مستمر از آمادگی جسمانی بالایی برخوردار هستند. دکتر جواد خامسان، مدیرعامل جمعیت هلال‌احمر استان خراسان‌جنوبی در گفت‌وگو با پیام هلال با یادآوری همین نکته می‌گوید: «کارگران جزء افراد ورزیده و با توانایی بالای جسمانی هستند که همواره به‌عنوان نیروی محرکه جمعیت در عملیات امدادی، بسیار کمک‌رسان بوده‌اند.»

به قول مدیرعامل جمعیت هلال‌احمر استان خراسان‌جنوبی «بسیار اتفاق می‌افتد که در شرایط امدادرسانی خاص که به افراد توانمند نیاز داشته‌ایم، به سراغ کارگران پرتوان رفته‌ایم و در پیشبرد جریان امدادرسانی، از آنها مدد گرفته‌ایم.»

البته به اعتقاد این مقام مسئول «بین جمعیت هلال‌احمر و داوطلبان قشر کارگر یک رابطه دوسویه وجود دارد. یعنی علاوه بر اینکه جمعیت می‌تواند از حضور کارگران داوطلب خود در امدادرسانی استفاده کند، کارگران نیز می‌توانند با دریافت آموزش‌های امدادی و کمک‌های اولیه، در مخاطرات گوناگونی که ممکن است در بخش‌های مختلف محیط کار و زندگی به سراغشان بیاید، بحران را مدیریت کنند.»

کارگران معدن، کارگران ساختمان، کارگران حوزه برق، کارگران جاده و سایر گروه‌های کارگری، با مخاطرات غیرمترقبه‌ای در محیط کار خود دست و پنجه نرم می‌کنند. خامسان با اشاره به این مسئله، خاطرنشان می‌کند: «جمعیت هلال‌احمر با ارائه آموزش‌های تخصصی می‌تواند هم در جهت امدادرسانی به افراد آسیب‌دیده و هم در جهت حفظ سلامت خود کارگران به‌عنوان افراد دارای شغل آسیب‌پذیر، حرکت کند.»

مدیرعامل جمعیت هلال‌احمر استان خراسان‌جنوبی اظهار می‌کند: «جمعیت هلال‌احمر علاوه بر ارائه آموزش‌ها به منظور حفظ ایمنی کارگران، می‌تواند با آگاهی‌بخشی به افرادی که در فعالیت‌های تولیدی مشغول هستند، تولید ایمن‌تر توسط کارگران را افزایش دهد.»

او مثال می‌زند: «مثلا اگر یک کارگر جوشکاری، به وظیفه خود به‌درستی عمل نکند، ممکن است یک فاجعه بزرگ مثل ریزش یک ساختمان به بار بیاید. در حالی که جمعیت هلال‌احمر با آگاهی‌بخشی به این قشر مسئول و پرتلاش، می‌تواند آنها را به این آگاهی و علم برساند که تولید ایمن، جامعه و زندگی ایمن را در پی خواهد داشت.»

خامسان در خصوص راه‌های جذب بیشتر کارگران به جمعیت هلال‌احمر توضیح می‌دهد: «با عملیاتی‌شدن طرح خادم، آموزش همگانی به خانواده‌ها آغاز شد و دوره‌های اولیه آموزش امدادونجات و کمک‌های اولیه به خانواده‌ها محقق شد. در قدم بعدی، می‌توانیم طرحی را پایه‌ریزی کنیم که در آن به‌صورت تخصصی‌تر به مهندسان و کارگران، آموزش‌های ویژه‌ای ارائه شود که با ادامه اجرای چنین طرحی خواهیم دید که نمره آموزش ایمنی مردم کشور هم بالا خواهد رفت.»

ضرورت حضور جمعیت در بین تشکل‌های کارگری

آسیب‌پذیری کارگران در فعالیت‌های کاری‌شان، مسئله پررنگی است که هر ساله جان شماری از کارگران کشور را می‌گیرد، در حالی که کارگران این مرز و بوم می‌توانند با حضور داوطلبانه در جمعیت و دریافت آموزش‌های امدادی، ضمن ایمن‌سازی خود و اطرافیان‌شان در مخاطرات، در عملیات‌های امدادی و داوطلبانه نیز شرکت کنند و با دستان پرتوان خود، دیگران را نیز از مهلکه‌های مختلف، نجات دهند.

 مریم آلبوغبیش، معاون امور جوانان جمعیت هلال‌احمر استان بوشهر هم در گفت‌وگو با پیام هلال می‌گوید: «یکی از عمده اهداف جمعیت هلال‌احمر، آموزش امداد و کمک‌های اولیه است، بنابراین حضور داوطلبانه کارگران در جمعیت هلال‌احمر می‌تواند به آماده‌کردن این قشر آسیب‌پذیر برای مقابله با حوادث بسیار مفید باشد، بنابراین ضرورت دارد آماده‌کردن قشر کارگر، در دستورکار جمعیت قرار بگیرد.»

به قول معاون امور جوانان جمعیت هلال‌احمر استان بوشهر «اگر قشر زحمتکش و پرتلاش کارگر، آموزش کافی در حوزه امداد و کمک‌های اولیه دریافت کند، می‌تواند در شرایط بحرانی برای همنوعان، همکاران و البته خانواده خود کمک‌رسان و امدادگر خوبی باشد.»

او پیشنهاد می‌کند: «بهتر است نمایندگان جمعیت به محیط‌های کاری کارگران و تشکل‌های قشر کارگری سر بزنند و با ارائه آموزش‌های اولیه، کارگران را در جهت جذب داوطلبانه به جمعیت تشویق کنند تا از این طریق خود کارگران به‌صورت کاملا داوطلبانه و خودجوش به سمت هلال‌احمر و فعالیت در آن، گرایش پیدا کنند.»

آلبوغبیش در خصوص تاثیر حضور کارگران در جمعیت نیز خاطرنشان می‌کند: «کارگران، افرادی توانمند، با قدرت تفکر بالا، پرانرژی و خلاق هستند که اگر در کنار جمعیت هلال‌احمر قرار گیرند، می‌توانند در فعالیت‌های مختلف، جمعیت را پشتیبانی کرده و با انتقال انرژی خود به جمعیت، هلال‌احمر را در مسیر رشد بیشتر کمک کنند.»

آنطور که سازمان پزشکی قانونی اعلام کرده، فقط در ۱۰ ماه نخست سال گذشته، هزار و ۳۶۷ کارگر بر اثر حوادث ناشی از کار، جان خود را از دست داده‌اند و ده‌ها برابر این تعداد هم مصدوم شده‌اند. شکی نیست که اگر کارگری با اصول اولیه ایمنی آشنا باشد و بداند که چطور باید خود را از آسیب‌های شغلی مصون نگه دارد، بی‌گمان در این شرایط، این آمارهای تلخ از مرگ و مصدومیت کارگران، فروکش خواهد کرد.